Proširena teorija planiranog ponašanja: Uloga personalnih normi u predviđanju ponašanja pešaka

Bulajić, Aleksandar; Pljakić, Miloš; Matović, Boško; Bačkalić, Todor

E09

PROŠIRENA TEORIJA PLANIRANOG PONAŠANJA: ULOGA PERSONALNIH NORMI U PREDVIĐANJU PONAŠANJA PEŠAKA

AN EXTENDED VERSION OF THE THEORY OF PLANNED BEHAVIOUR: THE ROLE OF PERSONAL NORM IN PREDICTING PEDESTRIAN BEHAVIOUR

Aleksandar Bulajić, Miloš Pljakić, Boško Matović, Todor Bačkalić

Bulajić, A., Pljakić, M., Matović, B., Bačkalić, T., (2017). Proširena teorija planiranog ponašanja: Uloga personalnih normi u predviđanju ponašanja pešaka. 12. Međunarodna Konferencija - Bezbednost saobraćaja u lokalnoj zajednici, Tara.

Rezime: Polovinu od svih poginulih u saobraćajnim nezgodama u svetu čine ranjivi učesnici u saobraćaju, pri čemu 22% čine pešaci. U Srbiji je učešće poginulih pešaka u ukupnoj strukturi poginulih 26%, što je duplo više u odnosu na razvijene zemlje sveta Raskrsnice predstavljaju kritične lokacije na kojima se događaju konfliktne situacije između pešaka i drugih kategorija učesnika u saobraćaju. Čak i nakon uvođenja svetlosne saobraćajne signalizacije, saobraćajne nezgode sa pešacima se i dalje događaju na ovim lokacijama. Najčešći prekršaji pešaka su ilegalni prelasci kolovoza dok je crveni pešački signal na semaforu.U cilju utvrđivanja društvenih uticaja i personalnih faktora kao prediktora ponašanja pešaka često je primenjivana teorija planiranog ponašanja (TPP). U ovom radu je posebno ispitana uloga personalnih normi u okviru proširenog okvira TPP. Testirana je diskriminantna i prediktivna validnost upitnika. Praktične imlikacije su diskutovane u radu.

Ključne reči: Teorija planiranog ponašanja, pešaci, prekršaji, razvoj skala, bezbednost saobraćaja

Abstract: Vulnerable road users account for the half of the overall number of fatally injured in traffic accidents worldwide and 22% of them are pedestrians. In Serbia, the percentage of fatally injured pedestrians in the overall number of fatalities is 26%, which is twice as more than in developed countries. Intersections represent critical locations where conflict situations between pedestrians and several other road users take place. Even after the introduction of traffic-light signalisation, road accidents involving pedestrians still happen at these locations. The most common pedestrian offenses are illegal crossings during a red-light phase. For the purpose of establishing social influence and personal factors as predictors of pedestrian risk behaviours, the Theory of planned behaviour (TPB) is usually employed. In this paper we examined the role of personal norms in the extended TPB framework. We tested the discriminant and predictive validity of the measure. Practical implications are discussed.

Keywords: Theory of planned behavior, pedestrian, violation intention, scale development, road safety

Rad je izložio/-la: Aleksandar Bulajić

Poštovani, ukoliko primetite grešku na strani (neispravni ili pogrešno usmereni linkovi, neusaglašenost podataka i sl.) molimo Vas da obavestite administratora internet stranice na adresu admin@bslz.org.

PREUZIMANJA