SPECIFIČNOSTI STRADANJA U SAOBRAĆAJU DECE PREDŠKOLSKOG I RANOG ŠKOLSKOG UZRASTA SA POSEBNIM OSVRTOM NA PLANOVE I PROGRAME EDUKACIJE

Antić, Boris; Pešić, Dalibor; Božović, Milan; Pešić, Duško

C08

SPECIFIČNOSTI STRADANJA U SAOBRAĆAJU DECE PREDŠKOLSKOG I RANOG ŠKOLSKOG UZRASTA SA POSEBNIM OSVRTOM NA PLANOVE I PROGRAME EDUKACIJE

SPECIFICS OF PRESCHOOL AND EARLY ELEMENTARY SCHOOL AGED CHILDREN'S ENDANGERMENT IN TRAFFIC WITH EMPHASIZED EDUCATIONAL PLANS AND PROGRAMS

Boris Antić, Dalibor Pešić, Milan Božović, Duško Pešić

Antić, B., Pešić, D., Božović, M., Pešić, D., (2016). SPECIFIČNOSTI STRADANJA U SAOBRAĆAJU DECE PREDŠKOLSKOG I RANOG ŠKOLSKOG UZRASTA SA POSEBNIM OSVRTOM NA PLANOVE I PROGRAME EDUKACIJE. 11 th International Conference - Road Safety in Local Communities, Vrnjačka Banja.

Rezime: Poslednja istraživanja Svetske zdravstvene organizacije pokazuju da su povrede u saobraćajnim nezgodama vodeći uzrok smrti kod dece uzrasta od 15 do 19 godina i drugi uzrok smrtnog stradanja dece od 5 do 14 godina (WHO, 2015). Mada su deca predškolskog i mlađeg školskog uzrasta u relativno maloj meri izložena rizicima u saobraćaju, razloge izraženo velikih posledica saobraćajnih nezgoda sa decom neophodno je potražiti u osobinama dece povezanim sa nedovoljnom zrelosti koja ograničava psiho-fizičke sposobnosti, nedovoljnim znanjima i pogrešno razvijenim stavovima. Jedno od najsloženijih iskustava za decu jeste učešće u saobraćaju, pri čemu ni deca, ni roditelji, nisu svesni bezbednog učešća u saobraćaju. Saobraćajne situacije sa kojima se deca susreću su raznolike, sa različitim nivoima složenosti, pa je u cilju širenja znanja deteta i razvijanja pozitivnih stavova potreban neprekidan rad. Pored toga, znanja je neophodno proširiti i roditeljima, odnosno razviti pozitivne stavove o bezbednom prevoženju dece u saobraćaju, koji će se odraziti i na druge okolnosti učešća roditelja u saobraćaju kao vozača, biciklista i putnika. S obzirom na to, saobraćajno obrazovanje dece predstavlja najvažniji preduslov za formiranje svesti o pravilnom-bezbednom ponašanju u saobraćaju. Imajući to u vidu, Agencija za bezbednost saobraćaja je u saradnji sa Saobraćajnim fakultetom u Beogradu realizovala projekat „Analiza obrazovne potrebe dece predškolskog i dece mlađeg školskog uzrasta sa izradom edukativnog materijala“, te su u ovom radu predstavljene specifičnosti stradanja dece u saobraćaju koja neposredno ukazuju na one lekcije, odnosno aktivnosti koje je edukacijom potrebno preneti deci.

Ključne reči: Specifičnosti stradanja dece u saobraćaju, Saobraćajno obrazovanje i vaspitanje, Edukacija dece, Nastavni planovi i programi, Aktivnosti

Abstract: Recent research conducted by the World Health Organisation show that the injuries in traffic accidents are the leading cause of death among children aged 15 to 19 years and the second cause of death of children from 5 to 14 years (WHO, 2015). Although the preschool and early school age children are rarely exposed to risks in traffic, the reasons of severe consequences related to traffic accidents with children is necessary to look at the characteristics of children associated with lack of maturity which limits the psycho-physical abilities, lack of knowledge and developed wrong attitudes. One of the most difficult experiences for kids is participation in traffic, but neither children nor parents are not aware of safe participation in traffic. In addition, knowledge is necessary to expand between parents, and develop positive attitudes about safe transport of children in traffic, which will affect in other circumstances where parents participate in traffic as drivers, cyclists and passengers. According to this, traffic education of children is the most important prerequisite for making awareness about the proper and safe behaviour in traffic. With this in mind, the Road Traffic Safety Agency in cooperation with the Faculty of Transport in Belgrade implemented the project "Analysis of the educational needs of children of preschool and early elementary school children with the development of educational materials," and in this paper are presented the specifics of the children's endangerment in traffic that directly indicate those lessons or activities which is necessary to be provided through chlidren's education.

Keywords: Specifics of the children's endangerment in traffic, Traffic education, Children's education, Teaching curricula, Activities

Presented by: Boris Antić